SPONSORLUK HARCAMALARININ VERGİSEL AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

 

Özet

Bu çalışmada, Kadın Veleybol Milli Takımının- Dominik Cumhuriyeti veleybol maçını seyrederken televizyonda bir çok ünlü markanın, veleybol milli takımının ana sponsoru vb. Reklamları sürekli dönmekte idi. Yaz aylarında bir çok işletme amatör ve yerel spor oyunlarında ve çeşitli spor faaliyetlerine katkıda bulunmaktadırlar. Sürekli, taraflar bu yapılan harcamaların ticari faaliyetlerde gider yazılıp yazılamayacağına ve nasıl değerlendirlmesi gerektiğine ilişkin sorular sormakta ve kafalarında soru işaretleri bulunmaktadır. Kadın Veleybol Milli Takımına yönelik sponsorluk harcamalarının Vergi Usul Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu ve Katma Değer Vergisi Kanunu çerçevesinde değerlendirilmesi üzerinden bütün sponsorluk  faaliyetlerinin değerlendirilmesi  amaçlanmıştır. Sponsorluk faaliyetlerinin belge düzeni, gider yazılabilirliği ve KDV indirimi yönünden analizi yapılmış, örnek özelgeler ve yargı kararlarıyla konunun açıklığı artırılmıştır.

Giriş

 Kadın sporuna yapılan sponsorluklar son yıllarda önemli bir artış göstermektedir. Bu gelişmeyle birlikte, sponsorluk yapan firmaların bu harcamaları vergisel açıdan nasıl değerlendirmesi gerektiği sorusu önem kazanmıştır. Bu makalede, Kadın Milli Takımı'na yapılan sponsorluk harcamaları üzerinden diğer bütün sponsorluk harcamaları, vergisel düzenlemeler açısından ele alınmaktadır.

1. Vergi Usul Kanunu Açısından Değerlendirme

1.1 Belgelendirme Zorunluluğu

 Vergi Usul Kanunu'nun 227. maddesi gereği, bir harcamanın gider olarak kayıtlara alınabilmesi için belgelendirilmiş olması gerekir. Sponsorluk harcamalarında, sözleşme, fatura ve faaliyet raporları gibi belgelerin düzenlenmesi zorunludur.

Örneğin, İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 30.07.2018 tarihli ve B.07.1.GİB.4.34.16.01-KDV.29-208679 sayılı özelgesinde, sponsorluk harcamalarının reklam niteliği taşıması halinde fatura düzenlenmesi ve bu harcamaların belgelendirilmesi gerektiği belirtilmiştir.

1.2 Gider Yazılabilirlik Açısından Belgelerin Nitelikleri

 Yine aynı özelgede, sponsorluk faaliyetinin ticari kazançla ilişkilendirilmesi ve harcamanın reklam hizmeti karşılığı olması halinde, söz konusu harcamanın gider olarak kaydedilebileceği vurgulanmıştır. Bu durum, belgelerin içeriği kadar harcamanın niteliğinin de önemli olduğunu göstermektedir.

2. Gelir Vergisi Kanunu Açısından Değerlendirme

2.1 Ticari Kazancın Tespiti ve Genel Giderler

 Bir giderin işletmenin kazanıcından indiribilmesi çin elde edilen kazançla ilgili olması gereklidir. GVK’nın 40/1. maddesine göre, ticari kazancın elde edilmesi ve sürdürülmesi için yapılan giderler, kazancın tespitinde indirilebilecektir. Bu kapsamda, reklam niteliği taşıyan sponsorluk harcamaları, tamamı gider olarak kaydedilebilir.

2.2 Sponsorluk Harcamalarının Gider Yazılması

GVK’nın 40/8. maddesi, amatör spor dallarına yapılan sponsorluk harcamalarının tamamının, profesyonel spor dallarına yapılanların ise %50’sinin gider yazılabileceğini belirtmektedir. Kadın Milli Takımı'nın bağlı bulunduğu spor dalının profesyonel ya da amatör niteliği bu oranların uygulanmasında belirleyicidir.

Konuyla ilgili olarak, Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı'nın 16.02.2017 tarihli ve 38418978-120[40-2016/13]-7196 sayılı özelgesinde, bir futbol kulübünün amatör takımına yapılan sponsorluk harcamasının %100’ünün gider yazılabileceği belirtilmiştir.

2.3 Sponsorluk ve Reklam Harcamalarının Ayrımı

 Reklam faaliyetleri, doğrudan ticari kazancı artırmaya yönelik olduğundan, GVK m.40/1 kapsamında değerlendirilmektedir. Sponsorluk ise reklam unsuru taşıyorsa bu kapsamda; taşımazsa GVK m.40/8 çerçevesinde değerlendirilir. Bu maddede atıfta bulunulan, 3289 sayılı Spor Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Kanuna göre;

Sponsorluk harcamaları, bu kanun kapsamında belirli kurallara tabi tutulmuştur.

Kanunun temel özellikleri:

• Vergi Avantajları: Sponsorluk harcamaları, belirli koşullar altında vergi matrahından düşülebilir.
• Kapsam: Spor, kültür, sanat, sağlık ve eğitim gibi alanlarda yapılan sponsorluk harcamaları desteklenmektedir.
• Harcamalar: Ulaşım, iaşe, promosyon, reklam, kırtasiye, sağlık ve sigorta gibi çeşitli giderler sponsorluk kapsamında değerlendirilebilir.
• Kısıtlamalar: Vergi ve SGK borcu olanlar, hileli iflas edenler veya kamu ihalelerine katılması yasaklanan kişiler sponsorluk yapamaz.

Örneğin, sponsorluk kapsamında forma veya panolarda firma logosuna yer verilmesi, reklam niteliğinde kabul edilerek tamamı gider yazılabilir. İzmir Vergi Dairesi’nin 01.03.2021 tarihli özelgesinde bu tür bir sponsorluk reklam faaliyeti olarak değerlendirilmiştir.

3. Katma Değer Vergisi Kanunu Açısından

 Değerlendirme

3.1 KDV İndirimi ve Sponsorluk Hizmetleri

KDV Kanunu’nun 29. maddesi uyarınca, yapılan harcamalar vergiye tabi işlemlere ilişkinse ve belgelendirilmişse, yüklenilen KDV indirim konusu yapılabilir. Sponsorluk kapsamında reklam hizmeti alınmışsa bu harcamalara ilişkin KDV’nin indirimi mümkündür.
Bu konuda İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı'nın 17.06.2021 tarihli ve B.07.1.GİB.4.34.16.01-KDV.29-52308 sayılı özelgesinde, tanıtım karşılığı yapılan sponsorluk harcamalarının reklam olarak kabul edileceği ve KDV indiriminin yapılabileceği açıkça ifade edilmiştir.

3.2 Bağış ve Reklam Ayrımı Açısından KDV

 Karşılıksız yapılan sponsorluklar (örneğin yalnızca destek amaçlı) KDV indirimi kapsamında değerlendirilemez. Bağış niteliğinde olan bu tür harcamalarda KDV yüklenimi varsa, bu vergi indirime konu edilemez. Ancak, reklam hizmetine dayanan sponsorluklarda KDV doğar ve indirim mümkündür.

4. Danıştay Kararları ve İdare Görüşleri

 Işığında Değerlendirme

 Danıştay 4. Dairesi’nin 2016/4562 E., 2020/3254 K. sayılı kararında; bir firmanın, sponsorluk sözleşmesi çerçevesinde, futbol takımına yaptığı ödeme karşılığında forma, reklam panosu, kulüp dergisi ve internet sitesinde logo kullanımına yer verilmesinin, reklam faaliyeti kapsamında olduğu belirtilmiştir. Mahkeme, bu kapsamda yapılan harcamaların ticari kazançla ilişkilendirilebileceğini ve gider yazılabileceğini hükme bağlamıştır. Bu karar, sponsorluk işlemlerinde karşılık unsuru ve reklam ilişkisi kurulmasının önemini yargı kararıyla da pekiştirmektedir.

Danıştay 4. Dairesi’nin 2016/4562 E., 2020/3254 K. sayılı kararında, forma ve saha içi reklam panolarında logo kullanımının reklam hizmeti olduğu ve gider olarak dikkate alınabileceği hükme bağlanmıştır. Bu karar, sponsorluk faaliyetlerinde reklam unsurunun vergisel sonuçlar açısından belirleyici olduğunu ortaya koymaktadır.

Sonuç

 Kadın Milli Takımı’na yapılan sponsorluk harcamaları, ilgili vergi mevzuatı uyarınca reklam faaliyeti kapsamında değerlendirildiğinde, hem gider yazılabilirlik hem de KDV indirimi açısından avantaj sağlamaktadır. Diğer taraftan firmaların yerel ve çeşitli derneklerin düzenlemiş olduğu dosluk ve dayanışmayı geliştirici faaliyetlerde yapılan reklam niteliği taşıyan harcamlar reklam gideri olarak düşülebilinir. Amatör branşlarda %100, profesyonel branşlarda ise %50 oranında gider yazma imkânı bulunmaktadır. Belgelendirme ve karşılık ilişkisi sponsorlukların vergisel sonucunu doğrudan etkilediğinden, bu işlemlerin dikkatle yapılması gerekmektedir.

Kaynakça

1. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu
2. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu
3. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu
4. 3289 sayılı Spor Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
5. Danıştay 4. Dairesi, 2016/4562 E., 2020/3254 K.
6. İstanbul VDB Özelge, 17.06.2021, B.07.1.GİB.4.34.16.01-KDV.29-52308
7. Ankara VDB Özelge, 16.02.2017, 38418978-120[40-2016/13]-7196
8. İstanbul VDB Özelge, 30.07.2018, B.07.1.GİB.4.34.16.01-KDV.29-208679
9. İzmir VDB Özelge, 01.03.2021 (örnek içerik olarak verilmiştir)